Covid to infekcja oddechowa, która dotyczy praktycznie wszystkich układów i narządów, w tym najważniejszych: serce, płuca, wątroba, nerki i mózg.

Dlatego konieczne jest kompleksowe, interdyscyplinarne podejście.

Objawy to: przewlekłe zmęczenie, mgła mózgowa (zaburzenie skupienia uwagi, pamięci, trudność w podejmowaniu decyzji oraz rozwiązywaniu problemów), objawy parkinsonopodobne, zaburzenia snu, osłabienie mięśni, niewydolność serca, oddechowa, duszność, zaburzenia smaku i węchu
Zaburzenia psychiczne – depresja, nerwica, zaburzenia nastroju, zaburzenia psychotyczne, schizofrenia
Zwiększone ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych
Zaburzenia funkcji seksualnych

Dochodzi do zajęcia układu nerwowego – uszkodzenia bariery krew – mózg – przenikania toksyn – uszkodzenia neuronów

Uszkodzenie wyściółki naczyń – śródbłonka prowadzi do nieszczelnosci ścian naczyń. Zakrzepica oraz proces zapalny naczyń prowadzą do spadku dostarczania tlenu do wszystkich tkanek. Przyczyną pogłębienia niedotlenienia może być niedobór żelaza – odpowiadającego za transport tlenu do wszystkich tkanek. I tu warto oznaczyć poziom ferrytyny - najlepszy wskaźnik zasobów żelaza w organizmie. Wynik < 30 ng/ml wskazuje na bardzo duży niedobór i wtedy zalecony jest skuteczny, dobrze tolerowany wlew dożylny kompleksu żelaza z węglowodanem (możliwość podania od 1 rż, równiez u kobiet w ciąży)

W jelitach powstaje stan zapalny, a w konsekwencji nieszczelność bariery jelitowej – ostatecznie dochodzi do wzrostu przepuszczalności bariery krew-mózg. Istotną rolę w patogenezie przedłużających sie objawów postcovidowych odgrywają zaburzenia flory bakteryjnej jelit i tu diagnostykę zaczynamy od SIBO przy użyciu testu oddechowego – mierząc stężenia wodoru i metanu w wydychanym powietrzu.
SIBO to zespół rozrostu (nadmiernej ilości) flory bakteryjnej w jelicie cienkim (z ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth)

Bardzo ważna jest diagnostyka i ew. wdrożenie leczenia bezdechów sennych w celu uniknięcia niedotlenienia organizmu w czasie snu. Ponadto ważna jest odpowiednia higiena snu.

Wzrost częstości nowotworów, w tym raka piersi – najczestszej przyczyny zgonów u kobiet. Tu bardzo ważne jest wczesne wykrycie dzięki m. in. termografii kontaktowej systemem Braster

Objawy LONG COVID wynikają z uszkodzenia mitochondriów – małych elektrowni komórkowych

Z pomocą przychodzi tu medycyna mitochondrialna, funkcjonalna i przyczynowa, a nie tylko leczenie objawów.

Konieczne jest indywidualne, holistyczne podejście.
Ważne jest wnikliwe zebranie wywiadu oraz dokładne badanie lekarskie.
Pomocne sa pomiary cisnienia tetniczego, tętna, wysycenia krwi tlenem, badanie moczu oraz szeroki panel badań krwi.
Ważna jest kompleksowa diagnostyka kardiologiczna i pulmonologiczna obejmująca: Echo serca, EKG wysiłkowe na biezni ruchomej, Holter EKG i ciśnieniowy, spirometrię, Holter spirometryczny

Ważna jest profilaktyka oraz leczenie chorób serca, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń lipidowych, miażdżycy, zaburzeń metabolicznych: insulinooporności, stanu przedcukrzycowwego, cukrzycy oraz otyłości

Edukacja odnośnie zdrowego stylu życia – aktywny wypoczynek, zakaz palenia papierosów, nieprzetworzona, organiczna żywność najlepiej od lokalnych rolników, dieta przede wszystkim z ograniczeniem cukrów prostych (słodycze, białe pieczywo, biały makaron, pizza – Dieta LOGI - czna), bogata w owoce, warzywa, przyprawy i kiszonki. W usuwaniu objawów chorobowych bardzo pomocne są kwasy tłuszczowe Omega 3 (dzikie ryby łowione w odległych zimnych morzach), Omega 6,7,9 (m.in. oliwa "extra virgin", lnianka, olej lniany, rzepakowy, konopny, z ostropestu, czarnuszki i wiesiołka), koenzym Q10, pre-, pro- i postbiotyki.
Należy uzupełnić niedobory witamin, minerałów, mikroelementów.
Nie można zapominać o higienie jamy ustnej – likwidacja ognisk zapalnych, regularne usuwanie kamienia nazębnego

Należy dbać o sprawność swojego układu odpornościowego aby zwalczać nie tylko Covida ale równiez inne grożne wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty

Zamiast skupiać się na każdym pojedynczym narządzie dotkniętym chorobą należy skoncentrować się na pracy systemu, jakim jest nasz organizm. Mitochondria to małe wewnątrzkomórkowe organelle - elektrownie dostarczające energię tak potrzebną naszemu organizmowi. Medycyna mitochondrialna skupia się przede wszystkim na przyczynach objawów i schorzeń. Jej głównym założeniem jest znalezienie przyczyny oraz dostosowanie celowanej, opartej na indywidualnych potrzebach terapii. W centrum tego wszystkiego oczywiście stoją mitochondria - nasze centra dowodzenia zasobami energii w organizmie, których uszkodzenie zaburza większość procesów życiowych. Wśród naukowców i lekarzy zajmujących się badaniem mitochondriów, coraz odważniej pojawia się poparcie dla poglądu, że ich funkcjonowanie może być kluczowym i niedocenianym elementem zdrowia i choroby.

Czy zatem przyszłość medycyny to medycyna mitochondrialna ?